Voorbeelden:
- Begeleiding bij persoonlijke verzorging
- (Gespecialiseerde) begeleiding bij Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen
- Levensloopbegeleiding
- Vaardigheidstrainingen (bijv. sociale vaardigheidstraining)
- Individuele begeleiding in thuissituaties en/of op school
- Groepsgerichte begeleiding op locatie (school) en groepstrainingen
- Een combinatie van individuele en groepsgerichte begeleiding
- Dagbesteding in beschermde setting
Ondersteuning zelfstandig leven Dagbesteding
OZL dagbesteding wordt ingezet als maatwerkvoorziening in groepsverband. De focus ligt op matige tot intensieve begeleiding, gericht op het stabiliseren van het functioneren en het voorkomen van verergering van klachten of decompensatie. De begeleiding is gericht op het bevorderen, behouden of compenseren van de zelfredzaamheid. Er wordt voorzien in een zinvolle dagbesteding die niet is gericht op uitstroom naar werk. Het uitgangspunt is om achteruitgang zoveel mogelijk te voorkomen d.m.v. sturing en activering. Men biedt structuur en passende activiteiten voor de dag. Het bieden van enige persoonlijke verzorging en/of begeleiding bij verzorgingstaken (bijv. ondersteuning bij de toiletgang) behoort tot deze ondersteuning.
07A03 - Ondersteuning zelfstandig leven - Dagbesteding
Productcode
07A03
Doelgroep
Volwassenen die door de aard van hun beperking of zorgbehoefte niet kunnen deelnemen aan werk, geen perspectief hebben op gewoon of begeleid werk én geen gebruik kunnen maken van dagactiviteiten die toegankelijk zijn voor iedereen in de sociale basis (ook wel 0e lijn of voorliggend veld genoemd). De inwoner woont zelfstandig of in een beschermde woonomgeving, en heeft een zinvolle dag invulling nodig om opname in de WLZ te voorkomen of totdat opname in de WLZ mogelijk is.
Specifieke eisen
Ondersteuning of begeleiding wordt geleverd door medewerkers met MBO/HBO werk en denkniveau. De dienstverlener heeft aantoonbare ervaring met dagbesteding en het leveren van voorzieningen.
Het resultaat/de voortgang wordt getoetst aan de hand van de ZRM/methode oplossingsgericht werken/Wat Telt. Passende dagbesteding wordt zo dicht mogelijk bij de inwoner georganiseerd.
Problematiek
De inwoner heeft problemen, soms op meerdere leefgebieden, ten gevolge van psychiatrische/psychische problematiek, en/of (licht)verstandelijke beperking, ouderdom; NAH; gedragsproblematiek. Er kan sprake zijn van:
- overbelasting van de mantelzorger/ het sociaal netwerk
- een beperkte dagstructuur
Er is een noodzaak voor dagbesteding met een specialistisch karakter, omdat er specifieke ondersteuning nodig is die niet in de sociale basis of bij algemene voorzieningen geboden kan worden.
Kenmerken begeleiding
Dagbesteding biedt een voorziening in groepsverband die de zelfredzaamheid en maatschappelijke deelname bevordert. De focus ligt op matige tot intensieve begeleiding, gericht op het stabiliseren van het functioneren en het voorkomen van verergering van klachten of decompensatie. De voorziening is niet gericht op reactivering.
Er wordt uitgegaan van een methodische aanpak, specifiek gericht op de deelnemende doelgroep. Men biedt structuur en passende activiteiten voor de dag. Het bieden van enige persoonlijke verzorging en/of begeleiding bij verzorgingstaken (bijvoorbeeld ondersteuning bij toiletgang) behoort tot deze ondersteuning. Ondersteuning is tevens bedoeld ter ontlasting van de mantelzorger. Doelstellingen inzet dagbesteding Het doel van OZL dagbesteding is: - voorkomen van achteruitgang - structuur aanbrengen in de dag - ontlasten van mantelzorg
Wettelijke criteria
Wmo
Kwaliteitseisen
MBO/HBO werk- en denkniveau passend bij de doelgroep
Maximale inzet
2-7 dagdelen per/week.
Ondersteuning zelfstandig leven Middel, Zwaar en Extra
Bij Ondersteuning zelfstandig leven gaat het om ondersteuning of begeleiding van inwoners. Het is een vorm van specialistische begeleiding waarbij behandeling te zwaar is en de ondersteuning van de 1e - lijnsgeneralist niet toereikend is.
10W02 - Ondersteuning Zelfstandig Leven 4 - ADL
Productcode
10W02
Doelgroep
Volwassenen met regie over het eigen leven, die echter door ernstige, chronische fysieke beperkingen niet in staat zijn de activiteiten in het dagelijks leven (voornamelijk) buitenshuis zelfstandig uit te voeren en daarvoor ondersteunende begeleiding nodig hebben. Deze ondersteuning kan (aantoonbaar) niet geboden worden door het eigen of het informele netwerk (vrijwilligers/maatjes)
Specifieke eisen
Flexibele inzet naar de behoefte en op instructie van de inwoner.
Problematiek
Er is bij de inwoner geen sprake van een regie probleem. De inwoner heeft chronische, ernstige fysieke beperkingen. Hierdoor is de inwoner niet in staat bepaalde praktische activiteiten in het dagelijks leven uit te voeren. De beperkingen komen expliciet niet voort uit achteruitgang vanwege de hoge leeftijd.
Kenmerken begeleiding
De ondersteuningsstaken worden vaak buitenshuis uitgevoerd maar kunnen in voorkomende situaties ook in de thuissituatie plaatsvinden. De ondersteunende begeleiding heeft vaak een licht verzorgend karakter, maar hoeft niet vanuit een specialisme (verzorging of verpleging) te worden geboden. Een specifieke benadering is vaak wel noodzakelijk. Het betreft niet de taken die behoren tot de persoonlijke verzorging of medische handelingen die worden uitgevoerd in het kader van de Zorgverzekeringswet (ZvW) of Wet Langdurige Zorg (WLZ).
Doelstellingen inzet ondersteuning
Het gaat om ondersteuning bij activiteiten, waardoor de inwoner met ernstige fysieke beperkingen kan meedoen in de maatschappij. De ondersteuningsbehoefte is altijd langdurig van aard. Dat wil zeggen dat er geen persoonlijke activerende c.q. ontwikkel of verbeterdoelen zijn. M.a.w. OZL ADL heeft geen lerend karakter. Het gaat hier bijvoorbeeld over ondersteunende begeleiding (deuren openen, jas aan-/uittrekken, hulp bij eten/drinken) bij uitstapjes zoals winkelen, doktersbezoek, culturele activiteiten. Het gaat nadrukkelijk niet om het overnemen of helpen bij taken die op andere wijze via voorliggende hulp in de sociale basis opgelost kunnen worden.
Maximale duur van de indicatie
De frequentie van inzet van dit product is gerelateerd aan de mate van de beperking, het activiteitenpatroon van de inwoner en daarvoor benodigde ondersteuning. Versie 4 Product Diensten Catalogus. Bijlage 3 van de Overeenkomst BA ondersteuning Jeugd, WMO, Beschermd Wonen en Maatschappelijke deelname en werk versie 20190101 Pagina 33 van 82 Duur van de inzet is onbegrensd, omdat er geen verbetering in de situatie te verwachten is. De inzet van het product is maximaal (calculatief) 8 uur per week (door middel van een persoonlijk plan door inwoner te onderbouwen).
Wettelijke criteria
Wmo
Kwaliteitseisen
Het kunnen opvolgen van een instructie voor uitvoering ondersteuning passend voor en verstrekt door de inwoner.
10W03 & 10W04 - Langdurige stabiliteit – midden & zwaar
Omschrijving
Ondersteuning Zelfstandig Leven 5 – langdurige stabiliteit
Middel
Ondersteuning Zelfstandig Leven 5 – langdurige stabiliteit
Zwaar
Productcode
10W03 (middel) & 10W04 (zwaar)
Doelgroep
Inwoners met een blijvende ondersteuningsbehoefte die niet volledig zelfstandig (en/of met behulp van hun informele netwerk) kunnen functioneren in de maatschappij zonder een mate van professionele ondersteuning en die hiervoor géén beroep kunnen doen op de WLZ. Het gaat dan over inwoners met psychiatrische/ psychische/ psychosociale problematiek, en/of (lichte) verstandelijke beperking, NAH en/of gedragsproblematiek. Er kan sprake zijn van een verslavingsachtergrond. De inwoner woont zelfstandig en heeft begeleiding nodig om dit te kunnen blijven doen. Er is geen sprake van verbetering of herstel. De inwoners zijn “uitgeleerd”; dat wil zeggen dat het maximale is gedaan om de inwoner in staat te stellen binnen zijn/haar mogelijkheden zelfstandig te participeren in de samenleving. De max. haalbare mate van zelfstandigheid is bereikt en er is sprake van een stabiele situatie, maar de inwoner blijft een vorm van professionele ondersteuning nodig hebben om de behaalde stabiliteit te behouden (of verslechtering/crisis te voorkomen). De inwoner heeft bij aanvang een ondersteunend netwerk (van informele én/of formele contacten) waar hij/zij op terug kan vallen, de professional maakt daar een onmisbaar onderdeel vanuit.
Specifieke eisen
De professionele ondersteuning is onderdeel van een ondersteunend netwerk om de inwoner heen. Er wordt altijd gekeken of de inzet van de professional noodzakelijk is, of dat er bijvoorbeeld gebruik kan worden gemaakt van informele ondersteuning (van familie/vrienden/vrijwilligers (maatjes)) of 1 e lijnsondersteuning. Er is altijd afstemming met de generalist om continuïteit te waarborgen. De inzet van de professional is flexibel: de (tijds)investering kan per week verschillen afhankelijk van de behoefte van de inwoner. Resultaat (stabiliteit/voorkomen achteruitgang) wordt getoetst d.m.v. ZRM/methode oplossingsgericht werken/ Wat Telt.
Problematiek
Er is sprake van complexe problematiek, vaak op meerdere leefgebieden. Het wegvallen van een professioneel vangnet zal leiden tot terugval, verslechtering en/of crisis. Er is in de redelijkheid geen vooruitgang of verbetering tot een niveau van volledige zelfredzaamheid mogelijk; er is blijvende ondersteuning nodig om een stabiele situatie te behouden.
Kenmerken begeleiding
Als professional ben je niet altijd zichtbaar, maar altijd op de achtergrond betrokken. Soms ben je een pro-actieve achtervang, en soms ben je meer op de achtergrond bereikbaar om op terug te vallen indien nodig. De professional fungeert regelmatig als ‘tolk’ voor de maatschappij (en vice versa). Hoewel de inwoner in principe in staat is om zijn/haar zorgvraag tijdelijk uit te stellen, kan er sprake zijn van onplanbare zorg (tijdelijke escalatie). De behoefte/vraag van de inwoner kan continu veranderen. Contactmomenten kunnen vormgegeven worden via telefoon en/of internet (apps etc.). Gedeeltelijke overname van taken door de professional is mogelijk.
Doelstellingen inzet begeleiding
Met de inzet van dit product wordt de inwoner in staat gesteld op het voor hem/haar hoogst haalbare niveau van zelfredzaamheid en participatie te blijven. Het product richt zich op het behouden van stabiliteit en kwaliteit van leven. Je voorkomt terugval/crisissituaties.
Wettelijke criteria
WMO
Kwaliteitseisen
HBO werk- en denkniveau passend bij de doelgroep. Binnen de begeleiding wordt gekeken op welke momenten MBO geschoolde medewerkers de benodigde ondersteuning kunnen bieden.
Maximale duur en inzet van de indicatie
De intensiteit van de begeleiding is gerelateerd aan de mate van de beperking, het risico op terugval en deze kan per week verschillen afhankelijk van de situatie. De inzet van het product kent 2 classificaties afhankelijk van de ondersteuningsbehoefte van de inwoner:
- 10W03 = Middel: 0-3 uur per week (gemiddeld 2 uur)
- 10W04 = Zwaar: 3-5 uur per week (gemiddeld 4 uur)
10A38 - Zelfstandig leven 1 (middel)
Productcode
10A38
Doelgroep
Volwassenen die door de aard van hun beperking af en toe niet in staat zijn om zelfstandig te participeren en sturing nodig hebben om taken (opnieuw) aan te leren. Voor deze mensen is het, op het moment dat het product wordt toegekend, mogelijk om nieuwe taken en vaardigheden aan te leren. De benodigde ondersteuning kan niet geboden worden door de 1e lijn.
Specifieke eisen
Resultaat/voortgang wordt getoetst d.m.v.: ZRM/methode oplossingsgericht werken
Problematiek
De inwoner heeft beperkingen, soms op meerdere leefgebieden, ten gevolge van psychiatrische/psychische/psychosociale problematiek, en/of (lichte) verstandelijke beperking, ouderdom, NAH en gedragsproblematiek. Waarschijnlijk is er ondersteuning op meerdere levensdomeinen nodig. De inwoner is overwegend leerbaar. Er is sprake van een beperkte mogelijkheid tot het voeren van regie in het dagelijks leven. Aansturing is noodzakelijk. De ondersteuning is planbaar, dat willen zeggen dat met de inwoner afspraken gemaakt kunnen worden over de momenten van ondersteuning en deze niet 24/7 beschikbaar hoeft te zijn.
Er is een grote kans op overbelasting van mantelzorger en/of sociaal netwerk. Het netwerk is beperkt ondersteunend of een ondersteunend netwerk ontbreekt. Het ontbreken van de (gedeeltelijke) ondersteuning van het netwerk is geen belemmerende factor. Motivatie is in voldoende mate aanwezig bij de cliënt, waardoor het ontbreken van de (gedeeltelijke) ondersteuning van het netwerk geen belemmerende factor is om stappen te zetten.
Kenmerken begeleiding
Zelfstandig leven middel wordt ingezet in de lerende fase. De inwoner krijgt, hulp, toezicht en sturing bij het aanleren van taken. De hulpverlener kan gedeeltelijk taken van de inwoner overnemen; het betreft ondersteuning met 'handen op de rug'. De begeleiding is gericht op het stimuleren van probleemoplossend vermogen en het aanleren van taken waardoor het zelfstandig functioneren wordt verbeterd. De begeleiding is niet primair gericht op het voorzien van een zinvolle dagbesteding, maar kan hier wel aan bijdragen. De begeleiding is niet gericht op het activeren richting werk of het vinden van een betaalde baan. Begeleiding kan zowel individueel als in groepsverband plaatsvinden.
Doelstellingen inzet begeleiding
Het doel van zelfstandig leven middel is onder andere:
- Aanleren van taken waardoor de inwoner aantoonbaar zelfstandig(er) kan functioneren
- Bijvoorbeeld: dagstructuur aanbrengen, eigen huishouden uitvoeren, eigen administratie bijhouden
- Inslijten van geleerde taken
Wettelijke criteria
Wmo
Kwaliteitseisen
HBO werk- en denkniveau passend bij de doelgroep
Maximale duur van de indicatie
De inzet van dit product is maximaal 12 maanden. Indien aangetoond kan worden dat meerdere doelstellingen bereikt zijn, en er nog reëel leerdoelen zijn, is een verlenging van maximaal 6 maanden mogelijk.
10A39 - Zelfstandig leven 1 (zwaar)
Productcode
10A39
Doelgroep
Volwassenen die door de aard van hun beperking niet in staat zijn om zelfstandig te participeren en waarbij het tijdelijk nodig is om regie over te nemen. Er kan niet worden gesproken over zelfredzaamheid. De inwoner heeft een afhankelijke positie van professionele hulpverlening. Deze volwassenen zijn in de situatie waarbij het nog niet mogelijk is nieuwe taken en vaardigheden aan te leren, en waarbij de nadruk ligt op het normaliseren van de situatie.
Specifieke eisen
Voortgang wordt getoetst d.m.v.: ZRM/methode oplossingsgericht werken
Problematiek
De inwoner vertoond ernstige beperkingen op meerdere leefgebieden, ten gevolge van psychiatrische/psychische/psychosociale problematiek, en/of (lichte) verstandelijke beperking, ouderdom, NAH en gedragsproblematiek. Er is sprake van "overlastrisico" en/ of een geëscaleerde en/of duidelijk ontwrichte situatie. Er kan sprake zijn van een situatie waarbij de inwoner een gevaar is voor zichzelf of anderen.
De inwoner is beperkt gemotiveerd ten gevolge van de problematiek, waardoor motivatie een belemmerende factor is. De leerbaarheid is op dit moment niet tot nauwelijks aanwezig. De inwoner is niet in staat volledig de regie te voeren over de activiteiten van het dagelijks leven. Regie moet worden overgenomen. De inwoner heeft op meerdere levensdomeinen ondersteuning nodig. Het betreft zorg die niet te plannen is.
De mantelzorger en/of het sociaal netwerk van de inwoner beschikt niet over de vaardigheden voor passende ondersteuning/is overbelast / niet tot nauwelijks beschikbaar. Het netwerk is beperkt ondersteunend of een ondersteunend netwerk ontbreekt. Het systeem moet actief en regelmatig ontlast/ondersteund worden om met de situatie om te kunnen gaan.
Kenmerken begeleiding
Zelfstandig leven zwaar wordt ingezet in een de-escalerende fase. De inwoner krijgt vaak hulp, toezicht en sturing bij het stabiliseren van de situatie. Er zijn meestal meerdere contactmomenten per week. De begeleiding is niet perse gericht op gedragsverandering maar wel op het stimuleren van probleemoplossend vermogen door intensieve ondersteuning. Dat wil zeggen dat er geen nieuwe taken worden aangeleerd. Wel wordt ingezet op het opbouwen van een netwerk, waardoor in een korte tijd de intensieve ondersteuningsvraag bij meerdere betrokken personen kan worden ondergebracht.
Doelstellingen inzet ondersteuning
Het doel van zwaar is: - De-escaleren/ stabiliseren - Toewerken naar structuur in dagelijks leven en geheel of gedeeltelijk daar de regie over kunnen voeren. - Netwerk opbouwen (inclusief eventueel een netwerk van vrijwilligers en/ of hulpverleners in de eerste lijn) - Rust en regelmaat creëren
Wettelijke criteria
Wmo
Kwaliteitseisen
HBO werk- en denkniveau passend bij de doelgroep
Maximale duur van de indicatie
De inzet van dit product is maximaal 6 maanden. Met een goede onderbouwing is een eenmalige verlenging van maximaal 3 maanden mogelijk.
10W01 - Zelfstandig leven 3 (extra)
Productcode
10W01
Eenheid
Inspanningsgericht per uur (met een maximum van 68 uur)
Doelgroep
Volwassenen met een lopende indicatie voor ZL middel of ZL zwaar Versie 4 Product Diensten Catalogus.
Specifieke eisen
Voortgang wordt getoetst d.m.v.: ZRM/methode oplossingsgericht werken/ Wat Telt De inwoner heeft al ondersteuning (ZL middel of ZL zwaar).
Problematiek
Er is een onvoorziene situatie ontstaan gedurende de inzet van ZL middel of ZL zwaar waardoor het niet mogelijk is om regulier aan de doelen te werken.
De inwoner heeft het risico terug te vallen of er is een risico tot gevaar voor zichzelf of anderen. Deze risico's kunnen door de tijdelijke inzet van Zelfstandig leven (extra) worden geminimaliseerd.
Kenmerken begeleiding
Zelfstandig leven (extra) wordt ingezet in een situatie waar de inwoner tijdelijk extra ondersteuning nodig heeft, omdat de situatie door onvoorziene omstandigheden is gewijzigd met als gevolg dat er niet meer aan de doelen gewerkt kan worden. Het gaat erom, door inzet van extra ondersteuning, de situatie snel te normaliseren. Behandeling is niet aan de orde c.q. er is geen voorliggende behandeling beschikbaar. De begeleiding kenmerkt zich door een tijdelijke, aanvullende intensievere inzet die vaak onplanbaar is. De ondersteuning wordt geboden door een medewerker die gespecialiseerd is in het begeleiden van personen die een specifieke benadering nodig hebben en daarmee weten te bereiken dat een situatie in een relatief korte tijd weer normaliseert.
Doelstellingen inzet ondersteuning
Het doel van ZL extra is: Normaliseren van de situatie voorafgaand aan de onvoorziene omstandigheid. Maximale duur en inzet van de indicatie De inzet van dit product is maximaal 4 maanden. Binnen de termijn van de indicatie is een inzet van maximaal 68 uur mogelijk.
Wettelijke criteria
Wmo
Kwaliteitseisen
HBO werk- en denkniveau passend bij de problematiek en doelgroep