Jeugdbescherming en jeugdreclassering

Onder jeugdbescherming verstaan we het uitvoeren van kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering. Jeugdbeschermingstaken worden uitgevoerd door de zogenoemde gecertificeerde instellingen (GI's). De Jeugdwet bepaalt dat een rechtspersoon die in aanmerking wil komen voor het uitvoeren van de jeugdbescherming of jeugdreclassering, gecertificeerd moet zijn. Dat betekent dat de instelling aan een normenkader moet voldoen. De bekostiging van jeugdbescherming loopt via de gemeenten. Tegelijk met jeugdbescherming, kan een kind jeugdhulp ontvangen van een jeugd- en opvoedhulpaanbieder. 

Als de situatie voor kinderen zeer onveilig is, vrijwillige hulp onvoldoende helpt of als ouders weigeren, dan onderzoekt de Raad voor de Kinderbescherming de situatie van het kind, vraagt een kinderbeschermingsmaatregel aan bij de kinderrechter, neemt de jeugdrechter de beslissing ('spreekt de maatregel uit') en voert een gecertificeerde instelling de maatregel uit. Zo kan de kinderrechter besluiten dat kinderen of jongeren onder toezicht of voogdij moet worden geplaatst. Is de situatie kritiek, dan kan de rechter een kind onmiddellijk uit huis plaatsen. Dit noemt men 'het gedwongen kader'. Een jeugdbeschermingsmaatregel is dus geen vrijwillige hulp. 

Een andere vorm van gedwongen jeugdbescherming is jeugdreclassering. Daartoe besluit de rechter als hij oordeelt dat jongeren, na hun straf, begeleiding nodig hebben bij hun terugkeer in de maatschappij. Jeugdreclassering wordt ook uitgevoerd door de gecertificeerde instellingen. 

Soms dreigt een onveilige situatie voor een jeugdige, maar kunnen ouders in samenwerking met (lokale) professionals en het netwerk een justitiële maatregel voorkomen. Dit noemen we preventieve jeugdbescherming. Preventieve jeugdbescherming is tijdelijk, gericht op het herstel en versterking van de eigen kracht van het kind of de jongere en het gezin. Op de zogeheten (jeugd)beschermingstafel wordt besloten of preventieve jeugdbescherming wordt ingezet. De (jeugd)beschermingstafel is een overleg tussen meerdere partijen, zoals de gecertificeerde instelling, de toegangsmedewerker van de gemeente en andere betrokken jeugdhulporganisaties.